3 راه آسان برای تشخیص بدافزار در اندروید
فهرست محتوا
- معرفی بدافزار
- انواع رایج بدافزار Android
- علائم عفونت بدافزار
- مرحله 1: دستگاه خود را به روز نگه دارید
- مرحله 2: نصب برنامه ها از منابع قابل اعتماد
- مرحله 3: بررسی مجوزهای برنامه
- مرحله 4: از یک برنامه آنتی ویروس قابل اعتماد استفاده کنید
- مرحله 5: به طور مرتب دستگاه خود را اسکن کنید
- مرحله 6: مراقب تلاش های فیشینگ باشید
- مرحله 7: از کلیک کردن روی پیوندهای مشکوک اجتناب کنید
- مرحله 8: تأیید برنامه را فعال کنید
- مرحله 9: منابع ناشناس را غیرفعال کنید
- مرحله 10: استفاده از باتری و مصرف داده را نظارت کنید
- مرحله 11: مشکلات رفتار یا عملکرد غیرمعمول را بررسی کنید
- مرحله ۱۲: تنظیم مجدد کارخانه به عنوان آخرین راه حل
معرفی بدافزار
بدافزار به هر نرمافزاری اطلاق میشود که با هدف سوء استفاده از آسیبپذیریها در سیستمهای رایانهای و به خطر انداختن دادهها یا عملکرد کاربر طراحی شده است. دستگاههای اندرویدی در برابر حملات بدافزار مصون نیستند، بنابراین هوشیاری کاربران و استفاده از روشهای تشخیص موثر ضروری است.
انواع رایج بدافزار Android
بدافزار اندروید به اشکال مختلفی عرضه می شود که هر کدام دارای ویژگی های متمایز و خطرات احتمالی هستند. برخی از انواع رایج عبارتند از:
- تروجان ها: اینها به عنوان برنامه های قانونی پنهان شده اند اما فعالیت های مخربی را در پس زمینه انجام می دهند، مانند سرقت اطلاعات حساس یا کنترل دستگاه از راه دور.
- Adware: Adware تبلیغات مزاحم را در دستگاه نمایش می دهد که اغلب منجر به دانلودهای ناخواسته یا به خطر افتادن تجربه کاربر می شود.
- باجافزار: باجافزار دادههای کاربر را رمزگذاری میکند و برای انتشار آن باج میخواهد، که تهدیدی قابلتوجه برای اطلاعات شخصی و حرفهای است.
- Spyware: Spyware به طور مخفیانه اطلاعات حساس از دستگاه، از جمله رمز عبور، سابقه مرور، و پیامهای شخصی را بدون رضایت کاربر جمعآوری میکند.
- Rootkits: Rootkits به سطح اصلی دستگاه دسترسی غیرمجاز پیدا میکنند و به مهاجمان اجازه میدهد تا سیستم را کنترل کنند و با اقدامات امنیتی سنتی از شناسایی فرار کنند.
علائم عفونت بدافزار
تشخیص زودهنگام بدافزار برای کاهش آسیب احتمالی بسیار مهم است. برخی از علائم رایج آلودگی بدافزار در دستگاه های اندرویدی عبارتند از:
- تخلیه باتری: بدافزار اغلب در پسزمینه اجرا میشود و انرژی بیش از حد باتری مصرف میکند.
- عملکرد آهسته: بدافزار میتواند عملکرد کلی دستگاه را کاهش دهد و باعث تاخیر و عدم پاسخگویی شود.
- پاپآپهای ناخواسته: دستگاههای آلوده به ابزارهای تبلیغاتی مزاحم اغلب تبلیغات بازشوی مزاحم را نمایش میدهند.
- افزایش مصرف داده: برنامههای مخرب ممکن است بدون اطلاع کاربر، دادههای قابل توجهی را در پسزمینه مصرف کنند.
- هزینههای غیرمجاز: انواع خاصی از بدافزارها میتوانند اشتراک خدمات ممتاز را آغاز کنند یا تراکنشهای غیرمجاز انجام دهند.
مرحله 1: دستگاه خود را به روز نگه دارید
به روز رسانی منظم دستگاه اندرویدی خود برای امنیت ضروری است. سازندگان به روز رسانی هایی را منتشر می کنند که آسیب پذیری ها را اصلاح می کند و امنیت کلی سیستم را افزایش می دهد. برای به روز رسانی دستگاه خود:
- به تنظیمات دستگاه Android خود بروید.
- به پایین پیمایش کنید و روی سیستم یا درباره تلفن ضربه بزنید.
- بهروزرسانیهای سیستم یا بهروزرسانیهای نرمافزار را جستجو کنید.
- اگر یک بهروزرسانی در دسترس است، برای نصب آن دستورات را دنبال کنید.
مرحله ۲: برنامهها را از منابع قابل اعتماد نصب کنید
یکی از موثرترین راهها برای جلوگیری از بدافزار، دانلود برنامهها فقط از منابع قابل اعتماد مانند فروشگاه Google Play است. برای اطمینان از نصب ایمن برنامه، مراحل زیر را دنبال کنید:
- برنامه فروشگاه Google Play را در دستگاه خود باز کنید.
- برنامه مورد نظر را با استفاده از نوار جستجو جستجو کنید.
- مشروعیت برنامه را با بررسی نام، رتبهبندی و نظرات برنامهنویس تأیید کنید.
- برای دانلود و نصب برنامه، روی دکمه Install ضربه بزنید.
مرحله 3: مجوزهای برنامه را مرور کنید
قبل از نصب هر برنامه، بررسی مجوزهای درخواستی آن بسیار مهم است. برنامه مخربps اغلب مجوزهای غیر ضروری را درخواست می کند که می تواند حریم خصوصی و امنیت شما را به خطر بیندازد. برای بررسی مجوزهای برنامه این مراحل را دنبال کنید:
- به تنظیمات دستگاه Android خود بروید.
- به پایین پیمایش کنید و روی Apps یا Application Manager ضربه بزنید.
- برنامه مورد نظر را از لیست انتخاب کنید.
- روی مجوزها یا مجوزهای برنامه ضربه بزنید.
- هر مجوز را مرور کنید و بررسی کنید که آیا با عملکرد برنامه مطابقت دارد یا خیر.
مرحله ۴: از یک برنامه آنتی ویروس قابل اعتماد استفاده کنید
نصب یک برنامه آنتی ویروس قابل اعتماد می تواند یک لایه محافظتی اضافی در برابر بدافزارها و سایر تهدیدات امنیتی ایجاد کند. استفاده از برنامه های آنتی ویروس معتبر مانند Avast، Bitdefender یا McAfee را در نظر بگیرید. برای نصب یک برنامه آنتی ویروس مراحل زیر را دنبال کنید:
- برنامه فروشگاه Google Play را در دستگاه خود باز کنید.
- برنامه آنتی ویروس مورد نظر را با استفاده از نوار جستجو جستجو کنید.
- مشروعیت برنامه را با بررسی رتبهبندیها و نظرات تأیید کنید.
- برای دانلود و نصب برنامه آنتی ویروس، روی دکمه Install ضربه بزنید.
مرحله 5: دستگاه خود را به طور مرتب اسکن کنید
انجام اسکن های منظم با برنامه آنتی ویروس نصب شده به شناسایی و حذف بدافزارهای موجود در دستگاه Android شما کمک می کند. برای اسکن دستگاه خود مراحل زیر را دنبال کنید:
- برنامه آنتی ویروس نصب شده را در دستگاه خود باز کنید.
- به دنبال گزینه اسکن یا شروع اسکن باشید.
- یک اسکن کامل سیستم را با ضربه زدن روی دکمه مناسب شروع کنید.
- منتظر بمانید تا اسکن کامل شود، و برای حذف تهدیدهای شناسایی شده، هر فرمانی را دنبال کنید.
مرحله ۶: مراقب تلاشهای فیشینگ باشید
فیشینگ یک روش رایج است که توسط مجرمان سایبری برای فریب کاربران برای افشای اطلاعات حساس استفاده می شود. هنگام مواجهه با ایمیلها، پیامها یا وبسایتهای مشکوک که اطلاعات شخصی را میپرسند، محتاط باشید. برخی از نکات برای جلوگیری از قربانی شدن در تلاش های فیشینگ عبارتند از:
- بررسی جزئیات فرستنده: آدرس فرستنده ایمیل را تأیید کنید و مطمئن شوید که با اطلاعات تماس رسمی مطابقت دارد.
- جلوگیری از پیوندهای مشکوک: روی پیوندهای منابع ناشناس یا مشکوک، به خصوص آنهایی که از طریق ایمیل یا پیام متنی دریافت میشوند، کلیک نکنید.
- تأیید وبسایتها: به دنبال اتصالات امن باشید (https://) و نمادهای قفل در نوار آدرس مرورگر قبل از وارد کردن اطلاعات شخصی.
مرحله 7: از کلیک کردن روی پیوندهای مشکوک اجتناب کنید
کلیک بر روی لینک های مشکوک می تواند منجر به آلودگی بدافزار شود. هنگام برخورد با پیوندهای ناآشنا، به ویژه در ایمیل ها، پیام ها یا پلتفرم های رسانه های اجتماعی، احتیاط کنید. این اقدامات احتیاطی را دنبال کنید:
- روی پیوندها: برای پیشنمایش URL مقصد، نشانگر را روی پیوند بدون کلیک کردن نگه دارید.
- مراقب کوتاهکنندههای URL باشید: هنگام کلیک کردن روی نشانیهای اینترنتی کوتاهشده محتاط باشید، زیرا میتوانند مقصدهای مخرب را پنهان کنند.
- نیت فرستنده را تأیید کنید: اگر پیوندی خارج از زمینه یا غیرمنتظره به نظر میرسد، برای تأیید مشروعیت آن، با فرستنده تماس بگیرید.
مرحله ۸: تأیید برنامه را فعال کنید
دستگاههای Android ویژگیهای امنیتی داخلی را ارائه میکنند که میتواند به شناسایی برنامههای بالقوه مضر در حین نصب کمک کند. فعال کردن تأیید برنامه یک لایه حفاظتی اضافی در برابر بدافزار اضافه می کند. برای فعال کردن تأیید برنامه:
- به تنظیمات دستگاه Android خود بروید.
- به پایین پیمایش کنید و روی امنیت یا حریم خصوصی ضربه بزنید.
- به دنبال گزینه ای به نام “منابع ناشناس” یا “نصب برنامه های ناشناخته” بگردید.
- سوئیچ جابهجایی را در کنار «اسکن برنامهها» یا «تأیید برنامه» فعال کنید.
مرحله 9: منابع ناشناس را غیرفعال کنید
بهطور پیشفرض، دستگاههای Android از نصبها از منابع ناشناس خارج از فروشگاه Google Play جلوگیری میکنند. غیرفعال کردن این گزینه تضمین می کند که فقط منابع قابل اعتماد مجاز به نصب برنامه ها در دستگاه شما هستند. برای غیرفعال کردن منابع ناشناس:
- به تنظیمات دستگاه Android خود بروید.
- به پایین پیمایش کنید و روی امنیت یا حریم خصوصی ضربه بزنید.
- به دنبال گزینه ای به نام “منابع ناشناس” یا “نصب برنامه های ناشناخته” بگردید.
- مطمئن شوید که سوئیچ جابهجایی کنار «مجاز از این منبع» برای منابع ناشناس غیرفعال است.
مرحله 10: میزان مصرف باتری و مصرف داده را کنترل کنید
نظارت بر مصرف باتری و مصرف داده می تواند به شناسایی فعالیت بالقوه بدافزار کمک کند. افزایش غیرمعمول باتری یا مصرف داده ممکن است نشان دهنده وجود برنامه های مخرب باشد. برای نظارت بر مصرف باتری و داده:
- به تنظیمات دستگاه Android خود بروید.
- به پایین پیمایش کنید و روی باتری یا باتری و عملکرد ضربه بزنید.
- آمار مصرف باتری از نظر برنامه را مرور کنید.
- به طور مشابه، برای نظارت بر مصرف داده توسط برنامهها، به تنظیمات > شبکه و اینترنت > استفاده از داده بروید.
مرحله 11: رفتار غیرمعمول یا مشکل عملکرد را بررسی کنیدes
به طور مداوم دستگاه خود را برای هرگونه رفتار غیرمعمول یا مشکلات عملکرد زیر نظر داشته باشید، زیرا آنها می توانند نشانگر آلودگی بدافزار باشند. به علائم زیر توجه کنید:
- برنامههای بدون پاسخ: اگر برنامهها اغلب خراب میشوند یا پاسخگو نمیشوند، ممکن است نشانهای از تداخل بدافزار باشد.
- پنجرههای بیش از حد: پنجرههای بازشو غیرمنتظره، بهویژه آنهایی که شما را به دانلود نرمافزار اضافی ترغیب میکنند، باید با احتیاط برخورد شود.
- گرم شدن بیش از حد: دستگاههای آلوده به بدافزار ممکن است به دلیل افزایش فعالیت پردازنده، گرمای بیش از حدی را تجربه کنند.
مرحله ۱۲: تنظیم مجدد کارخانه به عنوان آخرین راه حل
اگر همه چیز شکست خورد و گمان میکنید دستگاهتان به شدت به بدافزار آلوده شده است، انجام بازنشانی کارخانهای میتواند به ریشهکن کردن نرمافزار مخرب کمک کند. با این حال، به یاد داشته باشید که بازنشانی به تنظیمات کارخانه، تمام دادههای دستگاه شما را پاک میکند، بنابراین قبل از ادامه، مطمئن شوید که یک نسخه پشتیبان تهیه کردهاید. برای انجام بازنشانی کارخانه ای:
- به تنظیمات دستگاه Android خود بروید.
- به پایین پیمایش کنید و روی سیستم یا درباره تلفن ضربه بزنید.
- به دنبال گزینه ای به نام “بازنشانی” یا “پشتیبان گیری و بازنشانی” بگردید.
- برای شروع بازنشانی کارخانه از دستورات پیروی کنید.
راهنمای کامل بهینه سازی
علاوه بر شناسایی بدافزار، بهینه سازی دستگاه اندرویدی شما می تواند عملکرد و امنیت کلی آن را افزایش دهد. در اینجا چند تکنیک ضروری بهینه سازی آورده شده است:
- برنامههای غیر ضروری را حذف کنید: برنامههایی را که دیگر از آنها برای آزاد کردن فضای ذخیرهسازی و کاهش خطرات امنیتی احتمالی استفاده نمیکنید، حذف نصب کنید.
- به روز رسانی برنامه ها: همه برنامه های نصب شده را به روز نگه دارید تا مطمئن شوید که آخرین وصله های امنیتی و رفع اشکال را دارند.
- پاک کردن حافظه پنهان: برای آزاد کردن فضای ذخیره سازی و بهبود عملکرد کلی، حافظه پنهان برنامه را به طور منظم پاک کنید.
- مدیریت فرآیندهای پسزمینه: برای حفظ منابع سیستم و عمر باتری، فرآیندهای پسزمینه غیرضروری را محدود کنید.
- استفاده از شبکههای امن: از اتصال به شبکههای Wi-Fi ناامن خودداری کنید، زیرا میتوانند دستگاه شما را در معرض تهدیدات امنیتی بالقوه قرار دهند.
- رمزگذاری فضای ذخیرهسازی دستگاه: برای محافظت از دادههای حساس در صورت سرقت یا گم شدن، رمزگذاری را در دستگاه Android خود فعال کنید.
- فعال کردن احراز هویت دو مرحلهای: در صورت امکان احراز هویت دو مرحلهای را فعال کنید تا یک لایه امنیتی اضافی به حسابهای خود اضافه کنید.
- به طور منظم از داده های پشتیبان تهیه کنید: از داده های مهم خود نسخه پشتیبان تهیه کنید و آنها را به صورت ایمن ذخیره کنید، چه در فضای ابری یا آفلاین.
فهرست روشهای جدید
حوزه امنیت سایبری به طور مداوم در حال تحول است و منجر به توسعه روشهای جدید برای شناسایی و مبارزه با بدافزار در دستگاههای اندرویدی میشود. در اینجا چند تکنیک در حال ظهور آورده شده است:
- تحلیل مبتنی بر رفتار: تجزیه و تحلیل رفتار برنامه در زمان واقعی به شناسایی فعالیتهای مشکوک و آلودگیهای احتمالی بدافزار کمک میکند.
- الگوریتمهای یادگیری ماشین: استفاده از الگوریتمهای یادگیری ماشین، تشخیص دقیقتر الگوها و رفتارهای بدافزار را امکانپذیر میسازد.
- آزمایش جعبه ایمنی برنامه: اجرای برنامهها در یک محیط کنترلشده به شناسایی هرگونه رفتار مخرب بدون تأثیرگذاری بر عملکرد اصلی دستگاه کمک میکند.
- سرویسهای اطلاعاتی تهدید: استفاده از سرویسهای اطلاعاتی تهدید اطلاعات بیدرنگ درباره تهدیدات بدافزار جدید فراهم میکند و امکان محافظت فعال را فراهم میکند.
منابع :
- برنامهنویسان Android – وبسایت رسمی توسعهدهندگان Android، مستندات و دستورالعملهای جامعی را برای امنیت و بهینهسازی دستگاه Android ارائه میدهد.
- آزمایشگاههای Malwarebytes – Malwarebytes Labs تحقیقات و تجزیه و تحلیل عمیقی در مورد آخرین تهدیدات بدافزار ارائه میدهد، از جمله تهدیداتی که دستگاههای Android را هدف قرار میدهند.
- Symantec – Symantec یک شرکت پیشرو در امنیت سایبری است که بینش و منابع ارزشمندی را در مورد شناسایی و پیشگیری از بدافزار ارائه میکند.
اطلاعات ارائه شده در این راهنما فقط برای اهداف آموزشی است و همیشه توصیه می شود برای دریافت به روزترین توصیه ها در مورد شناسایی و پیشگیری از بدافزار با منابع رسمی و کارشناسان امنیتی مورد اعتماد مشورت کنید.